ให้คณะรัฐมนตรีพิจารณามอบหมายหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการ ดังนี้

1. ให้แก้ไขเพิ่มเติมประกาศคณะกรรมการพิจารณาคัดกรองผู้ได้รับการคุ้มครอง เรื่อง หลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขการพิจารณาคัดกรองคำขอเป็นผู้ได้รับการคุ้มครอง ลงวันที่ 14 มีนาคม 2566 ข้อ 2 และข้อ 5¹ โดยไม่นำคุณสมบัติเกี่ยวกับการเป็นคนต่างด้าวที่ มท. มีมาตรการหรือกระบวนการดำเนินการรองรับเป็นการเฉพาะ และการเป็นแรงงานต่างด้าวสัญชาติเมียนมา ลาว กัมพูชา และเวียดนาม ที่คณะรัฐมนตรีมีมติกำหนดมาตรการหรือกระบวนการดำเนินการรองรับเป็นการเฉพาะ หรือที่คณะรัฐมนตรีมีมติกำหนดเพิ่มเติมมาตัดสิทธิในการยื่นคำร้องขอรับสิทธิเป็นผู้ได้รับการคุ้มครอง และคำขอเป็นผู้ได้รับการคุ้มครอง แต่จะต้องพิจารณาจากเหตุอันควรเชื่อได้ว่าบุคคลนั้นจะได้รับอันตรายจากการถูกประหัตประหารเป็นสำคัญ ทั้งนี้เพื่อมิให้ขัดต่อหลักการห้ามผลักดันส่งกลับไปสู่อันตราย

เห็นว่ายังไม่มีความจำเป็นต้องแก้ไขเพิ่มเติมประกาศคณะกรรมการฯ ข้อ 2 และข้อ 5 และระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ ข้อ 5 ข้อ 17 และข้อ 18 เนื่องจากปัจจุบันยังไม่ได้เริ่มดำเนินการตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ โดยเห็นควรดำเนินการ ดังนี้

1. ให้มีการดำเนินการตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ ประกาศและข้อกำหนดคณะกรรมการฯ นั้นไปสักระยะเวลาหนึ่งก่อน เพื่อรับทราบปัญหาและอุปสรรค

2. ให้สำนักงานตรวจคนเข้าเมือง ตช. ซึ่งทำหน้าที่เป็นสำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการฯ มีหน้าที่และอำนาจรวบรวม ศึกษา วิจัย และวิเคราะห์ข้อมูลเกี่ยวกับแนวทางการพัฒนา ปัญหาและอุปสรรคที่มีต่อการดำเนินงานตามระเบียบนี้ ตลอดจนจัดทำข้อเสนอเกี่ยวกับวิธีการแก้ไขและป้องกันปัญหาเพื่อเสนอต่อคณะกรรมการฯ ทั้งนี้ ตามระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ ข้อ 14 (3) และให้รับข้อเสนอแนะของ กสม. ไปพิจารณาดำเนินการต่อไป

2. ให้แก้ไขเพิ่มเติมระเบียบสำนักนายกรัฐมนฺตรีว่าด้วยการคัดกรองคนต่างด้าวที่เข้ามาในราชอาณาจักรและไม่สามารถเดินทางกลับประเทศอันเป็นภูมิลำเนาได้ พ.ศ. 2562 ข้อ 17 ให้สามารถอุทธรณ์ผลการพิจารณาคำร้องขอรับสิทธิเป็นผู้ได้รับการคุ้มครองต่อคณะกรรมการฯ ภายใน 30 วัน นับแต่วันที่ได้รับแจ้งผลการพิจารณาเนื่องจากคนต่างด้าวอาจมีข้อจำกัดในการยื่นอุทธรณ์ เช่น ข้อจำกัดด้านภาษา กฎหมาย หรือการจัดเตรียมเอกสารประกอบ การอุทธรณ์การกำหนดระยะเวลาอุทธรณ์ 15 วัน อาจไม่เพียงพอ โดยอาศัยเทียบเคียงกับระยะเวลาการอุทธรณ์คำพิพากษา หรือคำสั่งของศาลปกครองตามมาตรา 73 แห่งพระราชบัญญัติจัดตั้งศาลปกครองและวิธีพิจารณาคดีปกครอง พ.ศ. 2542 เพื่อคุ้มครองสิทธิของประชาชนในการเข้าถึงกระบวนการยุติธรรมทางปกครองและเป็นไปตามคำวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญ ที่ 21/2564 ที่เห็นว่า การกำหนดระยะเวลาในการอุทธรณ์คำสั่งทางปกครองไว้เพียง 15 วัน เป็นการให้น้ำหนักแก่หลักความมั่นคงแห่งนิติฐานะของคำสั่งทางปกครองมากกว่าหลักการคุ้มครองสิทธิของบุคคลที่ถูกกระทบจากคำสั่งทางปกครอง และเป็นระยะเวลาที่สั้นเกินไปอาจทำให้ผู้ได้รับความเดือดร้อนหรือเสียหายเสียสิทธิอุทธรณ์ภายในฝ่ายปกครอง และส่งผลกระทบต่อการใช้สิทธิทางศาล หน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องสมควรพิจารณาแก้ไขปรับปรุงกำหนดระยะเวลาอุทธรณ์คำสั่งทางปกครองตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 มาตรา 44 ซึ่งคณะรัฐมนตรีได้มีมติ เมื่อวันที่ 3 มกราคม 2566 (เรื่อง รายงานผลการปฏิบัติงานของคณะกรรมการวิธีปฏิบัติราชการทางปกครองตามพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ประจำปี พ.ศ. 2564) มอบหมายให้ สคก. ศึกษาเกี่ยวกับระยะเวลาในการยื่นอุทธรณ์คำสั่งทางปกครอง เพื่อดำเนินการแก้ไขเพิ่มเติมมาตรา 44 แห่งพระราชบัญญัติวิธีปฏิบัติราชการทางปกครอง พ.ศ. 2539 ตามข้อเสนอแนะของศาสรัฐธรรมนูญด้วยแล้ว

3. ให้แก้ไขเพิ่มเติมระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ ข้อ 18 โดยกำหนดให้มีข้อยกเว้นกรณีคนต่างด้าวมีเหตุผลและความจำเป็นที่ไม่ได้ยื่นคำขอเป็นผู้ใด้รับการคุ้มครองต่อคณะกรรมการๆ ภายใน 60 วันนับแต่วันที่ได้รับแจ้ง เนื่องจากการพิจารณาให้ความคุ้มครองแก่คนต่างด้าวจะต้องพิจารณาจากเหตุอันควรเชื่อได้ว่าจะได้รับอันตรายจากการถูกประหัตประหารเป็นสำคัญ

4. ให้แก้ไขเพิ่มเติมระเบียบสำนักนายกรัฐมนตรีฯ ข้อ 5 องค์ประกอบของคณะกรรมการฯ โดยกำหนดให้มีกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิเพิ่มขึ้นอีก จำนวน 6 คน จากภาคประชาสังคมและนักวิชาการ อย่างละ 3 คน เพื่อให้มีสัดส่วนสมดุลกับกรรมการโดยตำแหน่ง สำหรับตรวจสอบและถ่วงดุลการใช้ดุลพินิจของคณะกรรมการฯ รวมถึงการรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีความรู้ความเชี่ยวชาญอย่างรอบด้าน